Mới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường có Công văn 3362/BTNMT-TCQLĐĐ đề nghị Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ)… mang tên cả vợ và chồng.
Quyền sở hữu của bên còn lại không bị ảnh hưởng
Theo Luật sư Nguyễn Đức Hùng (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội), Khoản 1 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ chồng nếu thuộc một trong các trường hợp sau.
Thứ nhất, quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng
Thứ hai, quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung
Thứ ba, trường hợp không có căn cứ để chứng minh quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì được coi là tài sản chung.
Mặt khác, Khoản 1 Điều 29 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: “Vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập”.
Như vậy, tài sản thuộc các trường hợp trên được coi là tài sản chung của hai vợ chồng, do đó vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, dù một người đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì hai người vẫn có quyền ngang nhau, dựa vào việc xác định nguồn gốc đất như trên.
Do đó, sổ đỏ chỉ ghi tên vợ hoặc chồng không gây ảnh hưởng tới quyền sở hữu của bên còn lại trong giai đoạn hôn nhân.
Mầm mống của nhiều tranh chấp
Tuy nhiên, Luật sư Nguyễn Đức Hùng cho biết việc chỉ ghi tên vợ hoặc chồng trên sổ đỏ là hành vi trái với quy định pháp luật, không đảm bảo được sự bình đẳng giới trong việc tiếp cận và quản lý đất đai. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến các tranh chấp đất đai giữa vợ và chồng hay giữa vợ chồng và bên thứ ba.
Việc đề cập ghi tên cả vợ và chồng trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không phải là một vấn đề mới bởi đã được cụ thể hóa từ lâu trong các văn bản quy định của pháp luật đất đai. Về nguyên tắc chung, ai có quyền sử dụng đất thì mới có tên trên sổ đỏ. Vì vậy, nếu là tài sản chung của hai vợ chồng thì trên sổ đỏ bắt buộc phải ghi tên cả hai người.
Căn cứ điểm d Khoản 1 Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT, theo đó trường hợp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của hai vợ chồng thì trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân, địa chỉ thường trú của cả vợ và chồng.
MINH AN (TH)